PERKEMBANGAN PENDIDIKAN DI MALAYSIA SELEPAS KEMERDEKAAN
HINGGA KINI.
Sebelum berlakunya kemerdekaan di Tanah Melayu sistem
pendidikan di negara ini masih lagi berpecah dan berlaku perbezaan kaum dalam
kalangan masyarakat Malaysia. Pada masa
tersebut wujud lima jenis sistem persekolahan iaitu sekolah agama, sekolah
melayu, sekolah cina, sekolah tamil dan sekolah Inggeris. Manakala lokasi setiap sekolah tersebut
terpisah antara satu sama lain, sekolah-sekolah melayu di pertempatkan di desa,
sekolah india di ladang, dan sekolah cina di kawasan perlombongan. Seterusnya bahasa pengantar setiap sekolah
juga berbeza. Jelas hal ini menunjukkan
sistem-sistem persekolahan seperti ini menjejaskan perpaduan rakyat di Tanah
melayu. Keadaan ini menunjukkan tidak akan
belaku interaksi antara pelajar-pelajar melayu, cina dan india . Lantaran itu perpaduan tidak dapat dipupuk
dalam kalangan pelbagai kaum. Selain
itu,kaum cina dan india hanya dapat berinteraksi apabila masuk ke sekolah Inggeris manakala kaum melayu tidak terlibat kerana
sekolah Inggeris majority dalam kalangan cina dan india.
Dengan itu, dapatlah disimpulkan bahawa semasa sebelum
berlakunya merdeka pihak British tidak berminat untuk membangunkan rakyat di
Tanah Melayu pada ketika itu, mereka hanya berminat untuk memilik hasil bumi di
Tanah melayu. Selain itu, pihak British
juga membiarkan sahaja sekolah-sekolah ini ditubuhkan berdasarkan kurikulum
yang pelbagai jenis dan membiarkan wujudkan perbezaan perkauman. Pihak British juga tidak pernah berusaha
untuk mewujudkan satu sistem pendidikan tuggal yang boleh memupuk perpaduan
kaum dalam kalangan rakyat Tanah Melayu.
Tetapi, selepas berlakunya kemerdekaan pada 31 Ogos 1957 Tanah
Melayu dikenali sebagai Malaysia dan turut berlaku perubahan yang besar dalam
sistem pendidikan. Matlamat utama
perubahan sistem pendidikan di Malaysia ialah mewujudkan pendemokrasian
pendidikan.
2.0 Hala tuju Pendidikan selepas merdeka.
Selepas berlakunya kemerdekaan kerajaan Malaysia
menyedari bahawa pendidikan Negara perlu dipertingkatkan agar dapat menaikan
nama negara ke mata dunia. Selain itu
bagi menghadapi cabaran globalisasi kerajaan mengorak langkah dengan membentuk
kurikulum yang sesuai untuk sistem pendidikan negara. Perubahan dalam sistem pendidikan negara
mengikut peringkat-peringkat perubahan pascamerdeka iaitu era
1957-1970, era 1971-1990, era 1991-2000 dan era 2001-2010.
a)
Era 1957-1970
Semasa era 1957 Ordinan 1957 telah dibentuk bagi
memantapkan halatuju pendidikan. Ordinan
ini mencakupi peraturan-peraturan pelajaran (disiplin sekolah) 1959. Perancangan pendidikan dirangka untuk semua
kaum dalam masyarakat dan juga meliputi semua aspek perkembangan pendidikan
Malaysia.
Seterusnnya atas kesedaran ingin mengembangkan pendidikan
negara kerajaan telah merangka Laporan Rahman Talib,1960 iaitu mencadangkan
Bahasa Melayu dijadikan mata pelajaran wajib selain Bahasa Inggeris. Kesan dari Laporan Rahman Talib, 1960 telah
menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi dan sebagai bahasa pengantar utama
pada semua peringkat pendidikan serta menjadikan kurikulum dan peperiksaan yang
sama kepada semua pelajar. Melalui
laporan Rahman Talib 1960 Bahasa melayu di ajar mulai darjah satu di semua jenis sekolah rendah dan meletakan
syarat lulus dalam mata pelajaran bahasa melayu bagi calon-calon ke sekolah
menengah dan pusat latihan guru. Selain
itu, kesan dari kesedaran itu kerjaan telah mengambil keputusan dengan
memberikan insentif kepada guru-guru supaya mendapat kelulusan dalam mata pelajaran
Bahasa Melayu. Dari hal itu, Akta
Pelajaran 1961 telah dibentuk agar mampu melonjakan bidang pendidikan di negara
ini.
Rentetan dari Akta Pelajaran 1961
pada tahun 1962 semua pelajar mendapat pendidikan percuma ia bertujuan untuk
membantu semua rakyat yang miskin dan juga rakyat yang kaya kerana semua orang
mendapat hak pendidikan. Seterusnya pada
tahun 1964 dasar pendidikan telah memberi peluang kepada pelajar untuk mendapatkan
hak pendidikan selama 9 tahun dari darjah 1 hingga tingkatan 3. Lebih-lebih lagi pada masa yang sama
Rancangan Malaysia Pertama telah diperkenalkan iaitu pada 1966 hingga 1970 yang
mengutamakan kebajikan rakyat dan meningkatkan taraf pendidikan penduduk di
kawasan luar bandar terutamanya dalam kalangan mereka yang berpendapatan rendah.
Kesimpulanya, dapat dilihat disini era 1957-1970 lebih
kepada penyatuan semua kaum dengan menggunakan Bahasa Melayu sebagai mata
pelajaran yang wajib diambil oleh pelajar untuk memudahan interaksi antara kaum.
Selain itu, dengan adanya Falsafah Pendidikan yang bermatlamatkan sama rata
dengan tidak menyisihkan kaum, darjat dan agama dapat membantu dalam
meningkatkan lagi perkembangan pendidikan di Malaysia pada masa ini, kesan yang
dapat dilihat pada era ini menunjukkan bahawa pendidikan pada masa ini membawa
kepada anjakan paradigma yang proaktif dalam sistem pendidikan.
b) Era 1971-1990
Pada masa ini dikenali sebagai zaman ekonomi baru iaitu kerajaan
telah memperkenalkan Dasar Ekonomi Baru (DEB) selepas berlaku rusuhan kaum pada
13 Mei 1969. Rentetan dari peristiwa ini
telah memberikan impak yang besar pada
sistem pendidikan. Oleh itu, kerajaan
telah meningkatkan usaha untuk mengurangkan jurang sosio-ekonomi antara kaum. Disamping itu, bagi mengelakkan kecelaruan
antara kaum Bahasa Melayu digunakan sebagai bahasa pengantar dan kerajaan
membuat semakan terhadap Dasar Pelajaran Kebangsaan 1979 dan membuat
pembaharuan bagi meningkatkan kualiti pendidikan negara.
Seterusnya usaha kerajaan bagi meningkatkan pendidikan negara
telah banyak memberi kesan kepada rakyat yang tidak berkemampuan. Hal ini kerana kebajikan golongan miskin
dalam pendidikan ditingkatkan lagi dengan melaksanakan Skim Pinjaman Buku Teks
(SPBT). Selain itu, kerajaan juga
melaksanakan Rancangan Makanan Tambahan (RMT) bertujuan untuk membantu golongan
pelajar yang kurang berkemampuan mendapat makanan seimbang. Usaha ini menunjukkan bahawa kerajaan tidak
meninggalkan golongan miskin.
Kurikulum Baru Sekolah Rendah (KBSR) telah diperkenalkan
pada tahun 1982 sebagai peringkat percubaan.
Kemudian diteruskan dengan melaksanakan Kurikulum Bersepadu Sekolah
Menengah (KBSM) pada tahun 1988 apabila murid yang berada dalam KBSR masuk ke sekolah
menengah. Melalui KBSR sistem pendidikan
Negara dibaik pulih dengan adanya komponen-kompenen yang terdapat dalam KBSR
seperti kemahiran 3M, kemahiran berfikir, nilai merentas kurikulum, patriotisme,
Bahasa Melayu merentas Kurikulum. KBSR
lebih kepada perkembangan individu murid-murid digalakan untuk mengambil muzik,
lukisan dan aktiviti-aktiviti penulisan.
Oleh itu, satu kajian tentang penilaian pencapaian KBSR ini telah dijalankan oleh
Kementerian Pendidikan dengan Universiti Sains Malaysia pada tahun 1982.
Laporan Fasa I (1988) kajian tersebut menunjukkan bahawa taraf penguasaan
murid-murid dalam 3M ini adalah lebih tinggi apabila dibandingkan dengan
murid-murid yang mengikuti kurikulum lama. Murid-murid KBSR berjaya menguasai
kemahiran belajar seperti menyoal, berbincang dan mengeluarkan pendapat .
Sebilangan besar murid juga telah menguasai kemahiran belajar yang lebih
kompleks lagi seperti memberikan idea.
Walau bagaimanapun
kesan KBSR ini kepada guru ialah ketidaksediaan guru untuk menghadapinya. Kebanyakan guru dibawah KBSR dibebani dengan
tugasan yang berat kerana terpaksa mengendalikan bilik darjah yang besar dan
mempunyai 40 orang murid. Selain itu, guru-guru juga telibat dalam penyimpanan
rekod dan akhirnya guru-guru hanya mementingkan fail-fail sebelum
murid-murid. Keadaan ini telah membawa
impak sampai ke hari ini dimana guru-guru dibebani dengan sistem fail yang
berbagai-bagai.
Kemudian dalam era ini juga Falsafah Pendidikan Negara
(FPN) telah diperkenalkan lebih kearah membentuk modal insan dan menjadikan
rakyat Malaysia warganegara baik dengan menjadikan insan yang percaya dan patuh
kepada tuhan, berilmu pengetahuan, berakhlak mulia, bertanggungjawab, serta
memiliki sahsiah seimbang dan sepadu sepertimana apa yang terkandung dalam
Falsafah Pendidikan Negara pada tahun 1987.
Kesan dari FPN yang telah diperkenalkan sistem pendidikan negara lebih
nampak jelas sehingga sekarang kerana hala tuju pendidikan kebanyakannya
merujuk kepada FPN iaitu lebih ke arah untuk melahirkan insan yang cemerlang
dari segi Jasmani, Emosi, Rohani, Intelek dan Sosial (JERIS). Melalui penambahbaikan yang dijalankan
mengakibatkan sistem pendidikan di negara kita semakin hari semakin bersistematik.
Dengan adanya FPN matlamat untuk menjadikan negara di Malaysia makmur dan
masyarakat majmuk yang sejagat dapat direalisasikan.
c) Era 1991-2000
Pada era 90an ini memperlihatkan Negara telah melangkah
ke era pembangunan yang pesat bagi memastikan Negara mencapai kemajuan Negara
dengan terancang iaitu melalui RMK6 dari tahun 1991-1995 dan RMK7
1996-2000. Oleh itu kerajaan juga telah
memperkenalkan Dasar Pembangunan Negara yang mempunyai pengetahuan tentang
tujuan, rasional, konsep, perlaksanaan dan kesan-kesan pembangunanan melalui
Dasar Pembangunan Nasional, Dasar bersih,cekap dan amanah dan pelan integrati
Nasional.
Dasar Pembangunan Nasional DPN menetapkan satu langkah ke
arah membolehkan Malaysia mencapai taraf sebuah negara yang maju dalam semua
segi iaitu dari segi keadilan sosial, nilai, etika dan moral, kestabilan
politik, kualiti hidup, kecekapan pentadbiran kerajaan, dan kecemerlangan
ekonomi. Manakala Dasar bersih cekap dan
amanah pula adalah bertujuan untuk Bagi mewujudkan satu etika kerja dan sikap
berkhidmat yang baru bagi rakyat Malaysia dengan memberi keutamaan kepada
peningkat hasil (productivity) dan mutu kerja.
Seterusnya Pelan Integrasi Nasional (PIN) bertujuan untuk menanam dan
memupuk budaya
etika dan integriti di kalangan semua lapisan masyarakat Malaysia
Seterusnya pada tahun 1992 kerajaan telah memperkenalkan
pendidikan umum selama 11 tahun iaitu setiap daripada rakyat Malaysia
diwajibkan untuk mengikuti sesi persekolahan bermula dari tahun 1 sehinggalah
ke tingkatan 5. Kemudia kerajaan telah
memurnikan Kurikulum Baru Sekolah Rendah kepada Kurikulum Bersepadu Sekolah
Rendah. Ia mampu untuk meningkatkan hala
tuju pendidikan di masa akan datang.
Selain itu, pada era ini dapat diperlihatkan perubahan
yang pesat dalam pembangunan dunia pendidikan melalui falsafah dan hala tuju
pendidikan Negara. Kerajaan juga telah
meningkatkan perundangan bagi melancarkan pembangunan pendidikan melalui
penggubalan undang-undang dan Pindaan Akta contohnya seperti Akta Pelajaran
1961 dengan mengantikan kepada Akta Pendidikan Tinggi Negara 1996 iaitu membolehkan penubuhan sebuah majlis yang
bertujuan untuk menentukan dasar dan menyelaraskan pebangunan Pendidikan
Tinggi. Mewujudkan Akta Lembaga Akredasi Negara (LAN) 1996 bagi memastikan
tahap pendidikan dengan jaminan kualiti tinggi dan kawalan mutu pendidikan
terpelihara dalam pendidikan swasta. Seterusnya Akta PTPTN (Pindaan 2000) iaitu
membenarkan pinjaman kepada pelajar di Institut Pengajian Tinggi dan swasta.
Kesimpulanya, pada era ini dapat dilihat disini
pembangunan negara banyak mengalami perubahan bagi mencapai hala tuju
pendidikan agar lebih cemerlang dan tebilang di masa hadapan.
d) Era 2001-2012
Pada abad ini pembangunan pendidikan negara mengalami
trasformasi yang banyak untuk menghadapi cabaran globalisasi iaitu menghadapi
dunia tanpa sempadan telah menyebabkan Malaysia mesti mewujudkan strategi untuk
pembangunan pendidikan dalam aspek politik, ekonomi dan sosial. Kerajaan telah membuat penambahbaikan bagi
meneliti semula projek dan program yang telah dirancang bagi mencapai apa yang
terkandung dalam Falsafah Negara iaitu untuk melahirkan warganegara yang
berilmu pengetahuan dalam bidang teknologi dan berkemahiran serta berakhlak
mulia. Banyak perubahan yang dilakukan oleh kerajaan bagi meningkatkan
pembangunan dalam pendidikan pada abad ke-21 ini dan juga memperhebatkan
perundangan, dasar dan program utama ia memberikan impak yang besar kepada Negara
antaranya seperti berikut:-
i.
Pada
tahun 2003, Pengajaran dan Pembelajaran Sains dan
Matematik dalam Bahasa Inggeris (PPSMI) diperkenalkan
(Keputusan Jemaah Menteri, 2002) dan Bayaran Insentif Subjek Pendidikan (BISP)
turut diperkenalkan. Walau bagaimanapun
perlaksanaannya tidak dapat menunjukkan hasil yang memberangsangkan apabila
Laporan Trends in Mathematics Science Study (TIMSS) tahun 2007
menunjukkan bahawa pencapaian murid Malaysia merosot dari tempat ke10 pada tahun
2003 ke 20 manakala bagi Matematik dan mata pelajaran Sains dari tempat ke 20
pada tahun 2003 ke 21 pada tahun 2007.
Kemudian berlaku jurang pencapaian antara sekolah bandar dan luar bandar
dalam mata pelajaran Sains dan Matematik semasa perlaksanaan PPSMI. Rentetan dari itu kerajaan telah memansuhkan
PPSMI dan digantikan dengan Memartabatkan Bahasa Malaysia dan Memperkukuhkan
Bahasa Inggeris (MBMMBI). Dengan
perlaksanaan MBMMBI ini dapat dilihat akan usaha kerajaan untuk memartabatkan
semula bahasa melayu sebagai bahasa kebangsaan yang menjadi alat perpaduan dan bahasa hubungan utama selaras dengan perkara
yang termaktub dalam perkara 152, Perlembagaan Malaysia dan juga Akta
Pendidikan 1996 yang menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar.
ii.
Program j-QAF diperkenalkan pada
tahun 2005 dan diperluaskan pada tahun 2006 bagi memastikan murid Islam
menguasai Jawi, Al-Quran, Bahasa Arab dan Fardhu Ain apabila tamat sekolah
rendah (Keputusan Jemaah Menteri, 2003).
Melalui j-Qaf ini dapat dilihat ia adalah salah satu usaha kerajaan bagi
meningkatkan kembali huruf jawi yang telah hilang lapuk dek zaman.
iii.
Pada tahun 2006 aktiviti kokurikulum
diperbaiki dengan penambahan peruntukan per kapita pelajar daripada RM2.50 kepada
RM10 untuk sekolah rendah dan RM12 untuk sekolah menengah (Keputusan Jemaah
Menteri, 2005). Di samping itu, aktiviti kokurikulum dijadikan syarat kelayakan
ke IPTA mulai 2006 (Keputusan Jemaah Menteri, 2005)
Pada era ini juga, Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-2010 (PIPP) diperkenalkan untuk memartabatkan hala tuju dan falsafah pendidikan di negara Malaysia. Antara yang termaktub dalam PIPP ialah berdasarkan kepada enam teras iaitu membina negara bangsa, membangunkan modal insan, memperkasakan sekolah kebangsaan, merapatkan jurang pendidikan, memartabatkan profesion keguruan dan melonjakkan kecemerlangan institusi pendidikan. Pada peringkat ini hala tuju pendidikan negara lebih bersifat untuk melahirkan masyarakat yang mampu bersaing di peringkat global berdasarkan kepada falsafah pendidikan yang dicanangkan dalam sistem pendidikan di Malaysia.
Pada era ini juga, Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-2010 (PIPP) diperkenalkan untuk memartabatkan hala tuju dan falsafah pendidikan di negara Malaysia. Antara yang termaktub dalam PIPP ialah berdasarkan kepada enam teras iaitu membina negara bangsa, membangunkan modal insan, memperkasakan sekolah kebangsaan, merapatkan jurang pendidikan, memartabatkan profesion keguruan dan melonjakkan kecemerlangan institusi pendidikan. Pada peringkat ini hala tuju pendidikan negara lebih bersifat untuk melahirkan masyarakat yang mampu bersaing di peringkat global berdasarkan kepada falsafah pendidikan yang dicanangkan dalam sistem pendidikan di Malaysia.
Keberkensanan
PIPP telah diakui oleh Delegasi Mesyuarat Lembaga Eksekutif Pertubuhan
Pendidikan, Saintifik dan Kebudayaan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNESCO) ke-179
terutama bagi mengurangkan jurang pendidikan bandar dan luar bandar. Bersesuaianlah dengan matlamat Negara iaitu
meningkatkan taraf hidup masyarakat luar bandar.
Demi menghadapi cabaran wawasan 2020 iaitu untuk
mewujudkan
masyarakat liberal dan bertolak ansur.
Oleh itu, rakyat Malaysia pelbagai kaum bebas mengamalkan adat,
kebudayaan dan kepercayaan agama mereka dan pada masa yang sama meletakkan
kesetiaan mereka kepada satu negara dan demi mewujudkan masyarakat saintifik dan progresif.
Kerajaan telah mewujudkan sekolah wawasan untuk meningkatkan perpaduan. Kemudian kerajaan menubuhkan Sekolah Bestari
dan Kluster pada tahun 2010 bertujuan
untuk melatih pelajar-pelajar pandai dalam teknologi terkini untuk melahirkan
generasi yang mampu menghadapi wawasan 2020.
Walau bagaimanapun kejayaan dalam penubuhan Sekolah Bestari ini masih
tidak kesampaian di seluruh negara kerana hanya berjaya dilaksanakan di beberapa
kawasan sahaja.
Kemudian, kerajaan menukar KBSR
kepada Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR). Penubuhan KSSR adalah berhasrat untuk
melahirkan insan yang seimbang, berfikiran kreatif, kritis dan inovatif melalui
tunjang-tunjang komunikasi, sains dan teknologi, perkembangan fizikal dan
estetika, keterampilan diri, kemanusiaan dan kerohanian, sikap dan nilai.
Kurikulum Standard Sekolah Rendah berteraskan
Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan Dasar Pendidikan Kebangsaan.
KSSR mengambil kira cabaran abad ke-21, Model Baru Ekonomi (MBE) dan teori
pembelajaran terkini. KSSR juga mengguna pakai empat tonggak pendidikan UNESCO,
iaitu belajar untuk mengetahui (learning to know), belajar untuk
bertindak (learning to do), belajar untuk hidup bersama (learning to
live together) dan belajar untuk membentuk peribadi (learning to be). Impak kepada perubahan ini hanya akan dilihat
di masa hadapan. Apa yang perlu
dilakukan sekarang guru-guru mestilah lebih bersedia untuk menghadapi perubahan
ini. Selain itu, guru-guru perlu
meningkatkan daya kreativiti dan inovasi masing-masing demi menghadapi perubahan
kurikulum dan menghadapi dunia globalisasi untuk cabaran wawasan 2020.
3.0
KESIMPULAN
Kesimpulanya,
sistem pendidikan di Malaysia banyak berlaku perubahan dari semasa ke
semasa. Pelbagai usaha kerajaan demi
menghadapi 9 cabaran wawasan 2020 dan demi menghadapi dunia globalisasi. Selain itu, biarpun kerajaan menjalankan
pelbagai usaha peranan Falsafah Negara sebagai tunggak dasar pendidikan
dan tidak pernah lupakan. Oleh itu, banyak impak yang diperolehi
kesandari pembangunan dan peningkatan mutu pendidikan sama ada ia bersifat
positif atau sebalik. Walau bagaimanapun
ia adalah satu usaha kerajaan demi memantapkan sistempendidikan agar negara
Malaysia mampu bersaing dengan negara-negara maju dan juga negara yang
membangun. Oleh itu, pelbagai pihak
perlu mengambil peranan dan saling bekerjasama dalam memantapkan lagi sistem
pendidikan selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan Falsafah
pendidikan Guru khususnya bagi para guru kerana guru-guru merupakan tonggak
utama sebuah sistem pendidikan itu berjalan dengan lancar.
TEORI-TEORI PEMBELAJARAN MATEMATIK
TEORI-TEORI PEMBELAJARAN MATEMATIK
Oleh : Zawawi Bin Hussin
Pengenalan
Kita sentiasa mendengar aduan murid-murid sekolah rendah dan menengah
bahawa matematik adalah mata pelajaran yang susah. Tambahan pula, ada
yang berkata bahawa matematik adalah mata pelajaran yang membosankan.
Mengapakah keadaan demikian terjadi?
Salah satu faktanya adalah salah
faham tentang cara-cara bagaimana murid-murid di sekolah rendah dan
menengah mempelajari matematik. Sebagai contoh, pada masa dahulu apabila
mengajar operasi darab di sekolah rendah, guru cuma menulis sifir darab
pada papan tulis dan murid menyalinnya kedalam buku latihan. Kemudian,
murid-murid menghafaznya dan meluahkan semuanya tanpa berfikir langsung
apabila disoal oleh guru.
Selain itu, mereka juga diberi
banyak latihan kira-mengira dalam topik berkenaan. Akibatnya,
murid-murid memang mahir dalam kira-mengira operasi darab tetapi tidak
mengerti apa yang dilakukannya. Oleh sebab matematik merupakan mata
pelajaran yang bertimbun dan memerlukan kefahaman pada pelajaran yang
diajar dahulu sebelum mempelajari topik baru dimulakan, pembelajaran
matematik akan bertambah susah kepada murid-murid apabila umur mereka
meningkat sehingga kehilangan minat terhadap mata pelajaran itu, akibat
kurang faham pada peringkat awal.
Sebagai seorang guru matematik
yang berkesan dan pendidik matematik yang pakar, maka wajar bagi kita
mengetahui perkembangan kognitif murid-murid dan cara-cara bagaimana
mereka memahami konsep matematik supaya pengajaran kita lebih berkesan.
Dengan mengetahui perkembangan kognitif kanak-kanak, pendidik-pendidik
matematik dapat memperbaiki kurikulum matematik lagi dengan memasukkan
topik-topik matematik yang sesuai dengan kebolehan kognitif dan
psikologi murid dalam mata pelajaran matematik.
Ramai ahli psikologi yang
terkenal telah menjalankan kajian, tinjauan dan eksperimen terhadap
pengajaran dan pembelajaran matematik dan telah mengemukakan
berbagai-bagai teori pembelajaran yang membawa kesan pesat terhadap
kurikulum matematik masa kini. Saya akan mengemukakan secara ringkas
beberapa teori pembelajaran yang memberi sumbangan besar dalam
pendidikan matematik.
1. TEORI PEMBELAJARAN JEAN PIAGET
Jean
Piaget yang dilahirkan pada 9 Ogos 1896 di Switzerland, adalah ahli
psikologi yang agung dalam bidang pendidikan. Beliau mendapat latihan
awal dalam bidang biologi dan mendapat Ijazah Doktor Falsafah dalam
bidang biologi pada umur 22 tahun. Tetapi beliau lebih menumpukan
perhatiannya terhadap kajian perkembangan kognitif kanak-kanak. Sebelum
meninggal dunia pada tahun 1980, beliau adalah Pengarah Pusat
Antarabangsa Epistimologi Genetik di Geneva.
Telah diketahui umum bahawa
perkembangan intelek murid bergantung kepada potensi semula jadi dan
alam persekitaran yang meransangnya. Tugas guru ialah menyediakan alam
persekitaran membina kepada murid supaya pemindahan pengetahuan dapat
dilaksanakan dengan licin.
Jean Piaget telah banyak membuat
kajian dan eksperimen dalam bidang psikologi pembelajaran kanak-kanak.
Beliau berpendapat bahawa pemikiran kanak-kanak berbeza dari satu
peringkat ke satu peringkat dan telah membahagikan perkembangan kognitif
kanak-kanak kepada empat peringkat.
1.1 Peringkat Deria Motor
Peringkat ini bermula dari masa lahir
hingga ke umur dua tahun. Kanak-kanak mengetahui alam sekitarnya
melalui kesan deria dan gerak balasnya. Mereka mengetahui benda-benda
wujud dalam alam persekitaran mereka secara fizikal dan bukan fizikal,
tetapi tidak berfikir langsung kenapa benda itu wujud. Misalnya,
kanak-kanak tahu ibu akan mendampinginya jika dia menangis. Dia juga
mengetahui adanya perhubungan antara benda-benda. Misalnya, jika dia
berasa lapar, dia menangis; jika hendak menaiki meja, dia akan
menggunakan kerusi.
1.2 Peringkat Pra-Operasi
Peringkat ini bermula dari umur dua
tahun hingga keenam tahun. Pada peringkat ini, kanak-kanak lebih sosial
dan menggunakan bahasa serta tanda untuk menggambarkan sesuatu konsep.
Mereka masih tidak dapat membuat perbandingan antara benda, tidak
mengetahui padanan satu dengan satu antara objek dan hubungan antara
objek; tidak dapat mengelaskan objek-objek mengikut saiz, warna dan
sebagainya. Tambahan pula, pemikiran mereka dipengarui oleh apa yang
diamatinya.
Dalam eksperimen yang dijalankan
oleh Piaget, kanak-kanak berumur antara empat tahun dan lima tahun
diberikan tujuh cawan berbaris dengan sekumpulan telur.
Rajah (a)
Kanak-kanak disuruh menyusun telur
sehingga sama panjang dengan cawan (Rajah (a)). Kemudian kanak-kanak
diminta memasukkan telur ke dalam cawan untuk mengetahui bahawa bilangan
telur lebih banyak daripada bilangan cawan. Telur yang berlebih
disimpan balik dan kanak-kanak mengeluarkan telur dari cawan dan
menyusunnya rapat-rapat sebagai satu garisan di depan cawan. Sekarang
kanak-kanak itu menyatakan bilangan cawan lebih banyak daripada bilangan
telur. Hal ini menunjukkan bahawa kanak-kanak pada peringkat ini tidak
mampu mengerti padanan 1 dengan 1. Jawapan kanak-kanak semata-mata
berdasarkan perbandingan diantara kedua-dua panjang yang ditunjukkan
oleh cawan dan telur.
Eksperimen ini juga dijalankan
juga untuk kanak-kanak berumur antara lima hingga enam tahun.
Kanak-kanak dapat membina konsep padanan satu-satu dengan memasukkan
sebiji telur ke dalam setiap sebiji cawan. Tetapi apabila telur
dikeluarkan dan disebarkan sebaris secara longgar, kanak-kanak
menyatakan bahawa bilangan telur lebih banyak daripada bilangan cawan.
Ini menunjukkan bahawa kanak-kanak dapat membentuk konsep paduan 1-1
antara kedua-dua set tetapi tidak dapat mengekalkannya sebaik sahaja
bentuk atau rupa diubah, iaitu operasi songsang tidak diamati oleh
kanak-kanak. Kanak-kanak hanya dapat mempelajari satu perkara pada satu
masa sahaja dan pemikirannya dipengaruhi oleh satu aspek pada satu masa.
Piaget telah menjalankan satu eksperimen apabila kuantiti air yang sama
dituangkan ke dalam dua silinder yang berlainan diameter dan tinggi
seperti dalam Rajah (b) dan Rajah (c).
Rajah (b)
Rajah (c)
Kanak-kanak yang dipengaruhi oleh
diameter menyatakan bahawa kuantii air pada Rajah (b) lebih banyak
daripada kuantiti air pada Rajah (c), sedangkan kanak-kanak yang
dipengaruhi oleh tinggi menyatakan kuantiti air pada Rajah (c) lebih
banyak daripada kuantiti air pada Rajah (b).
Jelaslah bahawa, daripada eksperimen ini kanak-kanak belum dapat menguasai konsep keabadian kuantiti.
1.3 Peringkat Operasi Konkrit
Peringkat ini bermula dari umur enam
tahun hingga dua belas tahun. Kanak-kanak mula dapat mengekalkan konsep
padanan 1 dengan 1 antara dua set; mereka dapat juga memahami konsep
keterbalikan dan dapat membalikkan proses secara abstrak. Dalam
eksperimen cawan dengan telur yang sama banyak, kanak-kanak berumur enam
tahun menyatakan bahawa telur dan cawan adalah sama banyak, walaupun
telur disebarkan jauh sebaris kerana semuanya dapat dimasukkan balik ke
dalam setiap cawan.
Pada peringkat ini juga,
kanak-kanak dapat mempelajari lebih daripada dua perkara pada satu masa
dan dapat menguasai konsep keabadian. Dalam eksperimen menuangkan
kuantiti air yang sama ke dalam dua silinder berukuran berbeza,
kanak-kanak menyimpulkan bahawa kuantiti air tidak berubah walaupun
bentuk berubah.
Selain itu, kanak-kanak
mempunyai kebolehan mengelas, menyusun dan membezakan objek-objek.
Mereka dapat juga memahami aritmetik asas, jisim, panjang, sifat
transitif dan proses matematik. Tetapi pembelajaran berkesan masih
bergantung kepada objek-objek konkrit dan pengalaman secara langsung.
1.4 Peringkat Operasi Formal
Peringkat ini bermula daripada umur
dua belas tahun. Kanak-kanak memasuki peringkat pemikiran abstrak.
Mereka mempunyai kebolehan berfikir tanpa pengalaman konkrit, membuat
kesimpulan dengan menstrukturkan situasi secara mental, misalnya,
membuktikan teori-teori matematik. Selain itu, ia dapat menggunakan
simbol-simbol matematik dan mengulas idea abstrak, mengaitkan satu
konsep dengan konsep yang lain, memanipulasikan konsep secara mental dan
menggunakan logik dalam menyelesaikan masalah.
2. JEROME BRUNER
Jerome Bruner dilahirkan dalam tahun
1915. Beliau bertugas sebagai profesor psikologi di Universiti Harvard
di Amerika Syarikat dan dilantik sebagi pengarah di Pusat Pengajaran
Kognitif dari tahun 1961 sehingga 1972, dan memainkan peranan penting
dalam struktur Projek Madison di Amerika Syarikat. Setelah itu, beliau
menjadi seorang profesor Psikologi di Universiti Oxford di England.
Beliau berpendapat bahawa
seseorang murid belajar dengan cara menemui struktur konsep-konsep yang
dipelajari. Kanak-kanak membentuk konsep dengan mengasingkan benda-benda
mengikut ciri-ciri persamaan dan perbezaan. Selain itu, pengajaran
didasarkan kepada perangsang murid terhadap konsep itu dengan
pengetahuan sedia ada. Misalnya,kanak-kanak membentuk konsep segiempat
dengan mengenal segiempat mempunyai 4 sisi dan memasukkan semua bentuk
bersisi empat kedalam kategori segiempat,dan memasukkan bentuk-bentuk
bersisi tiga kedalam kategori segitiga.
Berdasarkan pengetahuan sedia
ada tentang konsep segiempat, murid-murid membina konsep segiempat sama
dengan mengasingkan bentuk-bentuk, segiempat-segiempat yang bersisi sama
dan membezakan rombus dengan segiempat sama mengikut ciri sudutnya.
Murid-murid mestilah bersedia
menerima perkara yang akan disampaikan. Alampersekitaran dapat memberi
perrtolongan dan pengetahuan yang sedia ada dapat membantunya. Selain
itu,maka lebih berkesan bagi murid-murid memahami bahawa operasi bahagi
tidak bersifat tatatertib dengan mengira hasil bahagi 8 – 2 dan 2 – 8
itu sendiri dan bukan semata-mata diberitahu oleh guru.
3. ROBERT GAGNE
Robert Gagne seorang profesor di
Florida State University adalah pakar dalam psikologi pembelajaran dan
terkenal dengan penerbitan-penerbitannya dalam bidang ini.
Beliau menyatakan wujudnya
berbagai-bagai proses dalam fikiran murid ketika pembelaran berlaku dan
proses-proses ini dipengaruhi oleh faktor-faktor luar. Menurut beliau
lagi, pengajaran ialah penyusunan faktor-faktor ini semula untuk
menggalakkan dan menyokong proses-proses dalam fikiran supaya
pembelajaran dilicinkan. Disamping itu, pembelajaran adalah
berperingkat-peringkat kesukarannya, iaitu daripada yang mudah kepada
yang susah dan pembelajaran bermula daripada apa yang diketahui oleh
murid. Jadi, tugas guru adalah menentukan sejauh mana pengetahuan yang
sedia ada pada murid supaya pengajaran dapat didasarkan kepadanya.
Selepas itu, rancangan pengajaran guru disusun mengikut urutan
pengajaran., iaitu peringkat mudah dan asas didahulukan sebelummenempuh
pembelajaran seterusnya.
Robert Gagne membahagikan
pembelajaran kepada lapan peringkat apabila kesukaran pembelajaran
bertambah dari peringkat ke peringkat. Lapan peringkat pembelajaran
adalah seperti yang berikut;
1. Pembelajaran lambang.
2. Pembelajaran tindak balas ransangan.
3. Rantaian.
4. Pembelajaran perkaitan lisan.
5. Pembelajaran perbezaan.
6. Pembelajaran konsep.
7. Pembelajaran peraturan.
8. Penyelesaian masalah.
KESIMPULAN
Selepas
mengetahui teori-teori yang dikemukakan oleh ahli-ahli psikologi dan
ahli-ahli matematik yang terkenal, apakah implikasinya kepada kita
sebagai guru matematik dalam pengajaran kita di sekolah?
Daripada teori-teori yang
dibincangkan tadi, telah diterima umum bahawa adalah lebih berkesan lagi
murid-murid mempelajari konsep matematik melalui pengalaman konkrit.
Tugas guru ialah menyediakan berbagai-bagai situasi dan aktiviti dengan
menggunakan alat-alat bantu mengajar untuk membekalkan pelbagai
pengalaman konkrit kepada murid. Pengajaran guru hendaklah berpusatkan
murid dan murid menjalankan aktiviti untuk menemui rumus, kesimpulan
atau konsep matematik yang hendak disampaikan.
Disamping itu, guru hendaklah
menggunakan pengetahuan yang sedia ada pada murid sebagai asas untuk
menyampaikan konsep matematik yang baru. Guru harus juga mengetahui
penguasaan murid terhadap topik yang diajar dahulu sebelum memulakan
topik yang baru. Contoh-contoh matematik yang ditunjukkan seharusnya
berkait rapat dengan kehidupan seharian murid supaya mereka berasa
pembelajaran itu bermakna.
Satu faktor penting dalam
pengajaran matematik ialah struktur yang terdiri daripada konsep dan
petua dan dikaitkan dengan bahagian-bahagian yang lain. Hal ini
menunjukkan betapa perlunya perancangan pengajaran matematik yang
berbentuk jangka masa panjang. Selain itu, konsep matematik bolehlah
diserapkan kepada mata pelajaran yang lain supaya murid-murid dapat
mempelajarinya secara tidak langsung.Guru harus juga memastikan bahawa
istilah dan bahasa matematik jelas dan mudah difahami oleh murid-murid,
kerana hal ini memudahkan pengajaran matematik.
Dalam pengajaran guru, ciri-ciri
spesifik, ciri-ciri persamaan dan perbezaan pada sesuatu topik patut
diberikan penekanan untuk mengelakkan kekeliruan dan mengekalkan
ingatan. Isi pelajaran juga disusun secara logik agar pemindahan
pengetahuan menjadi mudah.
Pemberian latihan hendaklah
berperingkat-peringkat kesukarannya, iaitu daripada yang mudah kepada
yang susah, agar pembelajaran berlaku secara licin dan lebih berkesan.
Akhir kata, dengan mempraktikkan
teori-teori psikologi pembelajaran kedalam proses pengajaran dan
pembelajaran, maka tidak dapat dinafikan bahawa pembelajaran matematik
akan lerbih berkesan lagi.
BIBLIOGRAFI
Dr. Isahak Haron. 1982. Asas-asas dalam Amalan Pedagogi.
Kuala Lumpur; Utusan Publications & Distributor Sdn. Bhd.
Frank J. Swetz. 1983. Pengajaran Matematik di Sekolah Menengah Malaysia.
Petaling Jaya; Fajar Bakti Sdn. Bhd.
Gregory R. Baur. 1976. Helping Children Learn Mathematics.
California; Cummings Publishing, Inc.
Mary Goldstein. 1975. Teaching in the First School.
London & Sydney; B.T. Batsford Ltd.
Richard W. Copeland. 1974. How Children Learn Mathematics.
New York; Macmillan Publishing Co., Inc.
Mathematics in Primary School. 1972.
London; School Council Publications.
No comments:
Post a Comment